ویسکومتر یا ویسکوزیمتر وسیلهای برای سنجیدن میزان ویسکوزیته مایعات است. برای موادی که ویسکوزیته آنها با جریان یافتن تغییر میکند از ویسکوزیمتر ویژهای به نام رئومتر استفاده میگردد. در حالت کلی در یک ویسکوزیمتر دو حالت وجود دارد:
یا مایع ویسکوز ساکن است و یک شی جانبی در داخل آن ( ابزار اندازهگیری ویسکوزیته ) حرکت میکند و یا وسیله اندازهگیری ویسکوزیته ساکن بوده و سیال ویسکوز حرکت میکند. نیروی کششی که سبب ایجاد حرکت نسبی سیال نسبت به سطح میشود، میتواند به عنوان عاملی برای اندازهگیری ویسکوزیته به کار گرفته شود. حالت جریان باید به گونهای باشد که عدد رینولدز به حدی کوچک باشد که بتوان جریان را آرام فرض نمود. در دمای 20 درجه سلسیوس ویسکوزیته آب1.002mpa.s است و ویسکوزیته جنبشی آن (نسبت ویسکوزیته با دانسیته) برابر با 1.0038mm2/s است لازم به ذکر است مقادیر فوق جهت کالیبراسیون ویسکوزیمترها به کار میرود.
ویسکومتر های U شکل همچنین با نام ویسکومتر های شیشه ای موئین و یا ویسکومتر های استوالد که نام خود را از ویلهلم استوالد گرفته است شناخته می شوند.
نوع دیگری هم وجود دارد به نام ویسکومتر آبلهود. این ویسکومتر از یک لوله شیشه ای U شکل که به صورت عمودی و در یک حمام دارای دمای کنترل شده قرار دارد، تشکیل شده است. در قسمتی از لوله یک مقطع عمودی با قطر باریک که دقیق اندازه گیری شده است قرار دارد. در بالای این قسمت منطقه ی بر آمده ای قرار دارد و یک برآمدگی دیگر در پایین تر از آن در سمت دیگر لوله قرار داده شده است که هنگام استفاده سیال بوسیله ی مکش از محفظه پایینی به محفظه بالایی کشیده می شود و سپس اجازه می دهد تا از طریق لوله موئین به محفظه ای که در پایین وجود دارد، جریان پیدا کند. نشان های موجود در بالا و پایین محفظه حجم مشخصی را نشان می دهند که زمان مورد نیاز تا انتقال سیال بین این دو نشان با ویسکوزیته ی جنبشی مناسب می باشد. این ویسکومتر ها را می توان در قالب جریان مستقیم یا جریان معکوس دسته بندی کرد.
ویسکومتر های جریان معکوس مخزنی در بالای نشانه ها دارند و ویسکومتر های جریان مستقیم، نوعی هستند که مخزن زیر شاخص وجود دارند. این دسته بندی بخاطر این به وجود آمد که حتی زمانی که مایعات مات یا لکه دار اندازه گیری می شوند، بشود سطح مایع را تعیین کرد زیرا اگر اینطور نباشد مایعات علامت ها رو می پوشانند و زمانی که سطح مایع از علامت عبود می کند، ارزیابی غیرممکن میشود.